Хятадын ЗГ-аас уйгарчуудын эсрэг харгис бодлого хэрэгжүүлж номхтгож авсан. Өвөр Монголд сургуульд хэлийг нь хориглосон, Түвдэд он гарснаас хойш хагас сая орчим иргэдийг нь цэргийн зохион байгуулалттай ажил- сургалтын төвүүд үрүү хятадын өнцөг булан бүр үрүү илгээсэн юм байна.
Энэ нь хэдхэн хоногийн өмнө подкастаар сонссон ухаант мэргэний үгтэй нийцэж байгаа юм. Хятадад дотоодын тэмцлээ хурцатгах нь тийм ч ашигтай биш. Энэ бүгд цэвэр эдийн засгийн ашиг сонирхлоос үүдэлтэй. Маш олон хүнээ өвчинд алдсан тул ажиллах хүчээ зузаатгах бодлого гэсэн нь үнэхээр ортой санагдаж байгаа юм.
Учир нь Хятадын хүн амын тоонд “collapse in fertility” хүн амын өсөлтийн нуралт болно гэж эдийн засгийн томоохон судлаач бичиж байсныг өмнө нь бичвэрээрээ дамжуулж байсан. Түүний өгүүлснээр 1975-2010 оны хооронд ажиллах насны (15-64) хүний тоо 2 дахин өссөн нь боловч сүүлийн 25 жилд ажиллах хүчний нөхөлт зохих хэмжээнээсээ доогуур байсаар байна.
2027 оноос Хятадын хүн ам багасч эхлэх ба ажиллах хүчний хэмжээ сүүлийн 5 жил тасралтгүй багасч байгаа, 2040 он гэхэд наад зах нь 100 саяар бага болно гэж тооцоолжээ. Тэр үед 15-аас доош насны хүүхдийн тооноос настайчуудын тоо 2 дахин их болох ба ирэх 25 жилд 135 саяас 325 саяд хүрснээр 1990 онд улсын иргэдийн дундаж нас 25-аас доош байсан бол 48 болно гэжээ. Дэлхий дээр ямар ч улс ийм хурдтайгаар бууралтаж байгаагүй гэнэ.
Мэдээж дээр нь 1979-2015 онд явагдсан нэг хүүхэд бодлогын улмаас эрэгтэйчүүдийн илүүдэлтэй асуудал байгаа.
Тэгэхээр чинь энэ хурдтай эдийн засгийн өсөлтөө хангаж явахын тулд өөрийн авдраа ухаж байгаа хэрэг байх нь. Хөгжилтэй орнууд ажиллах хүчнээ ихэвчлэн цагаачлалаар шийддэг. Цагаачид хэл соёлыг нь бүрэн эзэмшиж тухайн орны иргэдийн хэмжээнд хүртлээ иргэдийг бодвол ямар нэгэн гомдол тавихгүйгээр хамгийн гологдсон ажлуудыг хийж, олон цагаар, урам зоригтой ажилладаг тул хамгийн сайн ажилчид болдог. Хятадын хувьд тэгтээ тэргүй уусгах бодлого нь явагдаж байсан, энэ тэмцлүүдийг өрнүүлэхгүйгээр уусгаж дөнгөх байсан нь тэгж хүлээх хугацаа байхгүй түл хурдавчилсан хэрэг байх нь. Ингээд л хөөрхий өөртөө засах эрх өгсөн, өөрийн соёлтой, тэжээлтэй хэдэн улсынхаа иргэдийг хэл соёлоос нь яаравчлан салгаж, бодох сэтгэх тэмцэх зррилго байхгүй болгож аваад үг дуугүй захирагдаад робот шиг ажиллах ажилчид бэлтгэж авч байгаа хэрэг. Дээр нь эсэргүүцвэл уйгаруудыг яасныг мэдэж байгаа болохоор эсэргүүцэх зүрхгүй болгосон. Үндэстний цөөнхийг олонхын хэл, боловсролыг нь дутуу эзэмшсэнийг далимдуулаад нугдайлгаад явчих нь бизээ. Өөрөөр хэлбэл өвөр монгол ах дүүсийн маань үр хүүхдүүд мал аж ахуйгаасаа салангид хятадуудад дарамтлагдсан ажилчид болох ирээдүй хүлээж байгаа байх нь. Юутай харамсалтай.
