Шүлэг

Англи хэл дээр шүлэг тааралдах тутамд алгасаж уншсаар өдий хүрчээ. Энэ хаврын миний зорилтын нэгд ядаж олонхийн мэддэг хэдэн сонгодог шүлгүүдийг уншиж ойлгох явдал байлаа. Шүлэг найрагчдын бүтээл уран сайхан сонсголтойгоос гадна шууд уншаад ойлгохооргүй, далд утгатай, хэцүү үгтэй байх тусмаа сайн бүтээлд тооцогддог болохыг сонсож байсан билээ. Над мэтийн сүүлд англи үзсэн хүн битгий хэл унаган хэлтэй хүмүүс ч зарим нь уншиж ойлгоход хэцүүхэн шүлэгнүүд их. Хэд хэдэн шүлэгнүүдээс эхэллээ. Мэдэхгүй үгнүүдээ орчууллаа. Утга уран зохиолыг зөвхөн үйл явдлаар нь буулгаад явчихдаг хүн чинь иймэрхүү л утгатай юм байна гэсэн ч барьц олж авч чаддаггүй. За тэгээд овоо юм уншдагаар нь мэргэжилтэн (хүү) рүү хандлаа. Ээж, та эхлээд зохиолчийнх нь намтрыг нь унш. Хаана, ямар улсад, хэдэн онд, амьдралынхаа ямар үедээ бичсэн нь тухайн шүлгийг ойлгоход нэмэр болдог. Тэгээд бүр болохгүй бол онлайнаар хүмүүсийн уншаад юу гэж ойлгосноо бичсэнийг нь унш. Тэгээд дараа нь өөрөө дотроо ямар бодол төрүүлэв гэж тунгаа гэлээ. За л гэлээ. Тэгээд 10-аадхан мөртэй нэг шүлгэн дээр заримдаа 4,5 цаг зарцуулах энүүхэнд байлаа. Тэгээд нухсаных ядаж л өөрийнхөө хэмжээнд зах зухаас нь ойлгоод ирж байна. Нухаж нухаж байгаад нэгэн утга олж харахаараа хэцүүхэн тооны ард сууж байгаад хариу гаргасан дүйний баяр баясал авчирч байнаа. Үг амархантай ч утга нь гүехэн биш энэ шүлэг нь гадаадад яваа монголчууд биднийг санагдуулсан тул орууллаа. Доор шүлэг дуртай хүмүүст зориулаад өөрийнхөөрөө утгыг нь буулгав (шүлэг биш шүү :) )

Disillusionment of Ten O’Clock

Wallace Stevens, (1879 – 1955)

The houses are haunted

By white night-gowns.

None are green,

Or purple with green rings,

Or green with yellow rings,

Or yellow with blue rings.

None of them are strange,

With socks of lace

And beaded ceintures.

People are not going

To dream of baboons and periwinkles.

Only, here and there, an old sailor,

Drunk and asleep in his boots,

Catches tigers

In red weather.

10 цагт болсон урам хугаралт

Байшин доторх хий үзэгдлүүд

Бүгд л цагаан унтлагын хувцастай

Хэний ч хувцас нь ногоон биш

Ногоон зураастай улаан ягаан ч биш

Шар зураастай ногоон ч биш

Цэнхэр зураастай шар ч биш

Торон хүрээтэй оймсгүй

Үрлэн хэлхээтэй бүсгүй

Сонин хачин биш чимэглэлгүй

Бүгд л цагаан хувцастай

Хүмүүс хэн нь ч бабүүн, перивинкэл зүүдлэхгүй

Ганцхан, энд л энд л, согтуу хөгшин далайчин

Гуталтайгаа зүүрмэглэнэ.

Улаан өнгөтэй нутагт

Барыг уургалж байна гэж зүүдлэнэ.

Тайлбар: унтлагын хувцасны тухай яриа гарч байгаа болохоор оройн 10 цагийн тухай яригдаж байна гэж ойлгож болно. Европт эгзотикт орох бабүүн (сармагчин), перивинкэл (цэцэгт ургамал) энд дурдсан байна. Миний буулгасан утга: Хүмүүс нэг л хэвийн амьдралаар амьдарч байхад тэнүүлж далайчин л ганцаараа сонин хачин амьдралыг туулж (өнгөтэй зүүд зүүдэлж байгаа)  байна.