Долоо хоногийн үг

"Success is a lousy teacher. It seduces smart people into thinking they can't lose." Bill Gates
Амжилт бол муу багш. Ухаантай хүмүүсийг ялагдах ёсгүй гэсэн бодолд уруу татдаг.

Friday, April 10, 2020

4/5/19 National Geographic

National Geographic сэтгүүлд бичсэнээр New York-ын нөгөө айхтар Бор (Norway rat - шинжлэх ухааны нэр нь) хархнууд чинь Монголоос гаралтай байх нь. Торгоны замаар дамжиж түгээд 1500 оны үед Европид "суурьшчээ". Английн порт дээр харханд идэгдсэн усан онгоц байсан нь Норвегийнх байснаас ийм нэр авсан бх талтай аж. 1750 он гэхэд Америкийг тусгаар улс болж зарлахаас өмнө "колоноо" болгочихсон байжээ.
Түдэв гуайн Хархны талаар бичсэн эссе байдаг даа. Ярзганатлаа хурдан өсдөг амьтан юм даа. Төрөөд 3 сар болоход үр төл гаргах чадвартай болдог. Энд бичсэнээр жишээ нь хоол хаягдал, орогнох газар гээд орчин тойрон нь тохиромжтой үед 10 хоногтоо 9 зулзага 30 долоо хоногийн дараа 270, нэг жилийн дараа 11,907 болж өсдөг байх жишээтэй. New York, Вашингтон зэрэг хотууд хархнуудаа устгах гээд дийлэхгүй л явна. Хурдан үйлчилдаг хор амжилтгүй байдаг гэнэ. Учир нь хортой хоолыг 1,2 хазаад бие нь муудвал шууд идэхээ зогсоодог айхтар ухаантай золигнууд бололтой. Иймээс цус шингэрүүлэгч (хэд хоногийн дараа цус алдуулж үхүүлдэг), тусгайлан бэлтгэгдсэн нохой, хорт утаагаар хордуулах гээд олон янзын зүйл хэрэглэж тэмцэж байна. Хотын хархнууд бүр тагтаа агнаж сурсан байдаг гэж байна. Polynesian болон New Zealand зарим арлуудад, тухайлбал South Georgia-д экологийн маш хохирол авчирчээ. Тэнд шувуудын тоо огцом цөөрч, үүнээс болоод шувуудын баасаар тэжээл авдаг далайн ургамлуудыг үхүүлж үүнээс нь болоод ургамлыг нь иддэг загасны тоо багасч ирж байгаагаас хархнуудын эсрэг 13 сая доллар зарцуулж эрс тэмцэл хийсний дүнд өнгөрсөн оны 5 сард хархгүй боллоо гэж зарлажээ. Монгол гэж ганц үг орсноос нь болоод хархны талаарх мэдлэгээ дээшлүүлж орхив би хэ хэ

No comments:

Post a Comment